De Census van 1952-53 en de Ontwakende Natiedrift in een Nigeria op de Drempel van Onafhankelijkheid

De Census van 1952-53 staat als een baken in de geschiedenis van Nigeria, niet alleen vanwege de demografische informatie die zij opleverde, maar ook vanwege de ongegınde politieke gevolgen die zij teweegbracht. Het was een tijdperk waarin Nigeria op de drempel stond van onafhankelijkheid, en de Britse koloniale overheersing begon te kraken onder de druk van een groeiende natiedrift.

De Census, oorspronkelijk bedoeld als een pragmatische oefening om de bevolkingsgroei en regionale verdeling in kaart te brengen, werd al snel een speelbal in de complexe politieke machtsstrijd. De censuscijfers werden door verschillende etnische groepen geïnterpreteerd als een middel om hun claims op politieke macht en territoriale autonomie te onderbouwen.

De Igbo, Yoruba en Hausa-Fulani, de drie dominante etnische groepen in Nigeria, waren allemaal diep betrokken bij de interpretatie en instrumentalizering van de censusgegevens. De Igbo, die zich concentreerden in het oosten van Nigeria, zagen de censuscijfers als een bevestiging van hun numerieke overwicht, wat zij gebruikten om te pleiten voor een grotere politieke representatie.

De Yoruba, die voornamelijk in het westen van Nigeria woonden, waren minder enthousiast over de resultaten van de census en begonnen vragen te stellen over de methodologie en nauwkeurigheid van de telling. Zij vreesden dat de Igbo hun politieke macht zouden overtreffen als de censuscijfers onveranderd zouden blijven.

De Hausa-Fulani, die in het noorden van Nigeria leefden, waren eveneens sceptisch ten opzichte van de censusuitslag en zagen deze als een bedreiging voor hun traditionele machtsstructuren. De Census van 1952-53 werd dus niet alleen een demografische meting, maar ook een katalysator voor diepe politieke onrust in Nigeria.

De gevolgen van de Census waren verstrekkend:

Gevolg	Beschrijving
Verhoogde etnische spanning	De census deed oude wonden tussen de verschillende etnische groepen weer open en versterkte het gevoel dat de strijd om macht en controle een nulsummerspel was.
Politieke destabilisatie	De censuscijfers werden gebruikt als munitie in politieke debatten, wat leidde tot vertragingen bij het proces van dekolonisatie en verhoogde de kans op geweld.
Opkomst van regionale partijen	De Census stimuleerde de vorming van regionale politieke partijen die zich richtten op de belangen van specifieke etnische groepen. Dit leidde tot een versplintering van het politieke landschap.

De Census van 1952-53 was dus niet zomaar een statistische oefening, maar een evenement dat diep ingrijpende gevolgen had voor de toekomst van Nigeria. Het onthulde de fragiele aard van de koloniale eenheid en legde de basis voor de politieke en sociale conflicten die het land in de decennia na de onafhankelijkheid zouden beheersen.

De Census diende als een waarschuwing dat demografische veranderingen, zonder een adequate politieke en sociale context, tot instabiliteit en geweld kunnen leiden. Het was een hard geleerde les over de complexe relatie tussen macht, identiteit en democratie in een postkoloniale wereld.